De Aarde warmt op. Je hoort het bijna elke dag zodat je het niet meer vergeet. En ergens is dat OK, want dat de Aarde opwarmt is een feit. Kijk maar naar de smeltende noordpool. Over 18 jaar is er een alternatief voor het Suezkanaal bij Egypte om alle goederen van Azië naar Europa te versturen. Dan zal de Barentszzee niet meer bevriezen in de winter. Het is dubieus om dat een voordeel te noemen van de klimaatverandering die plaats vindt. De nadelen van klimaatverandering zijn duidelijk. Daar staat tegenover dat de Aarde op hogere breedtegraden ook meer geschikt wordt voor de flora en de fauna. Die bijna dagelijkse eenduidige roep om vooral met elkaar aan het werk te gaan over de klimaatverandering is op zich goed, dan alleen dat de temperatuurnorm ons voor het dagelijks leven weinig zegt. Wat is het verschil tussen de mondiale gemiddelde temperatuurstijging van 1,5 graden Celsius versus 2 graden Celsius. Dat staat los van het feit waar die getallen vandaan komen want dat is complexe materie die met de nodige aannames gepaard gaat.

Buitendagen als norm voor de impact van klimaatverandering

Onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology hebben een andere manier bedacht om te meten en te beschrijven wat mondiale klimaatveranderingspatronen zullen betekenen in een bepaalde regio, voor de dagelijkse activiteiten van mensen en voor hun kwaliteit van leven. Deze nieuwe maatstaf heet ‘outdoor days’. Het beschrijft het aantal dagen per jaar dat de buitentemperatuur niet te warm of te koud is voor mensen om normale buitenactiviteiten met redelijk comfort te doen. Het is daarbij niet belangrijk of dat nu werk of vrije tijd is. Door de impact van stijgende temperaturen in die termen te beschrijven, komen er enkele aanzienlijke mondiale verschillen aan het licht.

Comfortabele opwarming in het mondiale noorden

De ‘tricky thing’ hier is het woord comfortabel. Dat is een subjectief begrip. Om dat op te lossen hebben de onderzoekers een website gemaakt waar gebruikers hun eigen definitie kunnen bepalen van de hoogste en laagste temperaturen die zij comfortabel achten voor hun buitenactiviteiten. Ook moesten ze daarbij op een land op de wereldkaart klikken (of een deel daarvan als het land groot is).

Met de ongeveer 50 klimaatmodellen die er zijn over het gemiddelde weer krijg je zo een voorspelling van het aantal dagen dat aan deze criteria voldaan wordt voor nu anno 2024, maar ook hoe dit tot het einde van deze eeuw zal veranderen in die regio. De website is voor iedereen vrij toegankelijk. Zo krijg je individuele inzichten wat de klimaatverandering voor jou gaat betekenen.

Wat uit dit onderzoek kwam is dat er winnaars en verliezers zullen zijn. De verliezers zijn overwegend geconcentreerd in het mondiale Zuiden. In het Noorden, zoals in landen als Rusland of Canada, win je een aanzienlijk aantal buitendagen. En als je naar het Zuiden gaat, naar plaatsen als Colombia, Ivoorkust, Indonesië, Bangladesh of Soedan, is dat slecht nieuws. Je krijgt aanzienlijk minder buitendagen. Als we aan klimaatverandering denken, hebben we de neiging om naar kaarten te kijken die laten zien dat vrijwel overal de temperatuur zal stijgen. Maar als je denkt in termen van buitendagen, zie je dat de wereld niet plat is. Het Noorden wint, het Zuiden verliest. Hoewel de ongelijkheid tussen Noord en Zuid wat betreft blootstelling en kwetsbaarheid t.a.v. klimaatverandering algemeen werd onderkend, helpt deze manier om de effecten op het veranderende weerpatroon in die regio te kwantificeren.

Ons gemiddelde gedrag

Dezelfde soort ongelijkheid doet zich voor in Europa. De effecten zijn al voelbaar en zijn zichtbaar in de reispatronen van mensen. Er is een verschuiving naar mensen die tijd doorbrengen in Noord-Europese staten zoals Scandinavië, of de Baltische landen i.p.v. naar de Middellandse Zee, die een aanzienlijke daling laat zien.

Een ander geluid over hetzelfde probleem

Door dit soort gedetailleerde en gelokaliseerde informatie binnen handbereik van mensen te brengen wordt het probleem van de communicatie over klimaatverandering naar een ander niveau gebracht. Het gaat uiteindelijk om de mens, de flora en de fauna en niet om enkel mondiale klimaatmodellen. Hopelijk zal dit de samenleving helpen beslissingen te nemen over wat te doen met deze mondiale uitdaging.

Je bent uitgenodigd om aan dit onderzoek mee te doen. De website is Engelstalig.

Robert de Jong