De twee hele kleine maantjes van de planeet Mars
Oorspong van de namen
Mars heeft twee manen: Phobos en Deimos. De naam van de maan Phobos is een figuur uit de Griekse mythologie. Hij is de zoon van de oorlogsgod Ares en Apphrodite, de godin van de liefde. Phobos is de personificatie van de angst en paniek en gaat daarom vaak samen met zijn tweelingbroer de maan Deimos wat terreur en schrik betekent. Het woord fobie (wat pathologische angst betekent) is afgeleid van Phobos.
Manen zo groot als rotsblokken
Vergeleken met de Maan van de Aarde zijn de manen Phobos en Deimos klein. Phobos heeft een diameter van 22,2 km en een massa van 1,08 x 1016 kg, terwijl Deimos 12,6 km breed is, met een massa van 2,0 x 1015 kg. Phobos draait dichter bij Mars met een omlooptijd van 7,66 uur, terwijl Deimos verderop in een baan draait met een omlooptijd van 30,35 uur.
Phobos is dan nog de grootste van de twee manen van Mars. Phobos draait op kortere afstand om haar planeet dan welke andere maan in het zonnestelsel dan ook. Het is slechts 6000 km boven het oppervlak van Mars. Even ter vergelijking: onze Maan bevindt zich 384.400 km boven de Aarde. Hij draait drie keer per dag rond Mars en bevindt zich zo dicht bij het oppervlak van de planeet dat hij op sommige locaties op Mars niet altijd zichtbaar is.
Geringe zwaartekracht
Wie op de Aarde een meter hoog kan springen, haalt op Phobos door de geringe gravitatiekracht met gemak een kilometer. Goed nieuws voor mensen met overgewicht: elke kilogram meer op de Aarde telt op Phobos maar voor een gram.
Oorsprong en toekomst
Aangenomen wordt dat beide ingevangen asteroïden puin zijn uit het begin van de vorming van ons zonnestelsel.
Mars zal in de toekomst zijn manen kwijtraken. Phobos, die langzaam steeds dichter bij Mars komt (1,8 meter per 100 jaar) zal in dat tempo over 50 miljoen jaar op Mars neerstorten óf door de gravitatiekracht van Mars uit elkaar spatten, waarbij de brokstukken in een ring om Mars zullen blijven draaien.
Deimos daarentegen beweegt zich elk jaar van Mars af en zal uiteindelijk de baan van de planeet verlaten. Als de mens ooit een kolonie op Mars zal gaan vestigen, dan dienen ze t.z.t. rekening te houden met dit fatale bombardement. Even ter vergelijking: 66 miljoen jaar geleden knalde er een flinke planetoïde op de Aarde. De botsing zou onmiddellijk geresulteerd hebben in aardbevingen, tsunami’s en vulkaanuitbarstingen en luidde de ondergang van de Dino’s in en vormde ook de ondergang van 75% van de leefbare soorten. Bovendien was de Aarde twee jaar na de inslag in duisternis gehuld. Deze planetoïde had een doorsnee van 10 km. Phobos heeft een doorsnee van 22,2 km!
Landen op Phobos
In 2024 zal de Japanse Mars Moon eXploration (MMX) missie trachten om de maan verder te ontdekken. Het MMX ruimteschip zal landen op Phobos, en een specimen van 10 gram van het oppervlak terugvliegen naar de Aarde in 2029.
Ap Cloosterman